ภาคผนวก : มาตรวัด, ระดับของชั้นยศและจอมเวท,คำเฉพาะที่ควรทำความเข้าใจ สาระอื่นๆ
ขู้ลเื้ต้ที่ครรู้่่าิา เพื่คาเข้าใจใที่าและคำศัพท์าคำ
เื่จาิาเรื่ี้ีาร้าิถึขู้ลต่าๆขไทใสัโราณหลา่าโเฉพาะาตรั (ไ่ีารล่าถึเื ุคคล หรืประศาสตร์จริแต่่าใ าใช้เพีแค่ขู้ลเท่าั้) เพื่คาสจริใริทขเื้หาและุคสั คำาคำจึาจไ่คุ้หู หรืาจไ่เข้าใจคาหาขคำๆั้
ัั้ใที้จึีไ้เพื่ให้ั่าไ้ทำคาเข้าใจ โผจะเรีเรีขู้ลให้่า่าที่สุเท่าที่จะไ้ (าจีารสแทรคารู้หรืที่าเล็้พเป็ข่าให้ส)
แต่่าไร็ตาคำที่ผเลืใช้ั้จะไ่เป็คำที่เ่าหรืเข้าใจาจเิไป เพราะ่าที่ไ้ล่าไ้ข้าต้ ิาเรื่ี้ไ่ใช่ิาประัติศาสตร์ แต่เป็ิาแฟตาซีร่สัซึ่ีริทขุคสัโราณเท่าั้
เริ่จาสิ่ที่เป็คำเฉพาะใิาโตร และาจต้พ่า คร่าเพื่ทำคาเข้าใจเล็้ ซึ่ีารัแปลจาขู้ลจริไปพสคร ใช้ใิาเรื่ี้เท่าั้
รราศัิ์ขขุา หรืศทาทหาร
หู่ - ชั้ศขทหาร เทีไ้ัจ่าสิ ใปัจจุั
พั – ชั้ศขทหาร เทีไ้ัร้ตรี
หื่ - ขุาระัล่า หาเป็ทหาร็เทีชั้ ร้โท-ร้เ
ขุ – ขุาระัลา รแ่ทัพ
หล – ขุาระัสู ไปจถึ แ่ทัพ
พระา – ขุาระัสู ครเืชั้โท ูแลรต่าๆที่สำคัญ เทีไ้ั ุขตะัต
เจ้าพระา – ขุาครเืเ ถืเป็ชั้สูสุรจาษัตริ์ เทีไ้ัแรุ
(เื่จา ระรราศัิ์ขไท่สั ร.๔ ไ่ไ้ีคาสำคัญเทีเท่าัระัขศัิา แถ่พุทธศตรรษที่ 21 ็ัไ่ีารใช้ พระ พระา เจ้าพระา จึเรีไ้่าีระที่ซัซ้ คลาเคลื่ ไ่เหาะจะใช้ัิาแฟตาซี ซึ่ไ่ระุปีหรืช่สัชัเจเหืพีเรีต ฉะั้ผจึจะเาาใช้ใิาเฉพาะชื่เรีเท่าั้ แต่ไ่ไ้ีคาหาหรืเป็รราศัิ์เีััที่ประัติศาสตร์ไทใช้ัใสั่ แต่เิขึ้จาารำาประุต์ให้เข้าใจ่าเท่าั้ *ห้าจำไปสเ็ขา *) ** ตั พระ ั สเ็จเจ้าพระา เพราะิ่เะิ่ึ จาค่าจะึแล้ เี๋คแต่จะึ้
ระัชั้ขจเท
ัเท์ชั้ต้- ระัฝึหั ใช้ไ้เพีแค่ต์ชั้ต้
จเทชั้ตรี - ถืเป็จเทเต็ตั แต่เป็ระัล่าสุ ใช้ต์ชั้ตรีไ้่าชำาญ าจใช้ต์ชั้โทไ้้าเล็้
จเทชั้โท – ระัลาขจเท ใช้ต์ชั้ตรีและโทไ้่าชำาญ าจใช้ชั้เไ้้าเล็้
จเทชั้เ – ถืเป็จเทระัสู ชำาญารใช้ต์ทุระั หาเข้าเป็จเทใัหรืทำารัใช้ษัตริ์ จะไ้ชั้ศเทีเท่า หล หรืจเทหล
หาจเท – ถืเป็จเทชั้สูสุ ไ่ัเป็รราศัิ์ จัเป็ผู้เชี่ชาญสูสุใศาสตร์หรืแขขเทต์จำเพาะชิหึ่ๆ ผู้ไ้ชื่่าหาจเทจาจะต้เชี่ชาญารใช้ตร์แล้ ต้เป็ผู้ที่สำเร็จิชาหาเท(ขั้สูสุขเทต์ใแขั้ๆ เช่หาเทไฟ หาเทเี่า) หรืเป็ผู้คิค้ัแปลิชาเทขึ้เ โถึจะไ่ีรราศัิ์แต่ถืสิทธ์สำคัญใารเสเรื่ต่าๆ เข้าสู่สภาจเทแห่ครตรา (เืหลขเหล่าจเท) รทั้ไ้รัสิทธิ์เต็ใารเป็พลเืสำคัญขครตราใทัที
ค่าเิที่ใช้ใิา (ไพ
100 ไพ = 1 เฟื
ส่ต่ไปคืาตรัต่าๆ ซึ่าจีาคำที่ไ่คุ้หรืไ่ชิ รทั้สาระคารู้ีเล็้พเป็เร็
ารัระะทา ( ิ้
12ิ้ = 1คื = 25 cm (1ิ้ไทไ่เท่าัิ้ใาตรสาล 1คื จึไ่เท่าั1ฟุต)
2คื = 1ศ = 50 cm
4 ศ = 1า = 2 m
20า = 1 เส้ = 40 m (25เส้= 1km)
400 เส้ = 1โช์ = 16 km
ทั้ี้ผแะำให้ัโใช้ คาหาขคำตรๆไปเลจะเข้าใจไ้่า่า ิ้็คืิ้ คื็คืคื ศ็คืคาาจาปลาิ้ถึข้ศั่เ (เพราะที่าขารตัไท็ิจาสัส่ขร่าาาตั้แต่แร่จะำาเทีัาตรสาลใภาหลั)
ส่า็คืสเตรหรืเท่าัคาาจาปลาิ้ข้าหึ่ถึีข้าใขณะที่าแข ส่ระะเหืจาั้ผจะพาาไ่พูถึ่ัใิา
ารั้ำหั (ไพ
ไพ เฟืสลึและาทจะไ่ใช้เป็ค่าั้ำหัใิาเพราะีห่้เิไป จึไ่ต้ัล่าจะสัสัค่าเิแต่่าใ **ค่าั้ำหั้าล่าคืค่าจริ ใาตราัจริ
3ไพ = 1เฟื
2เฟื = 1 สลึ
4สลึ = 1าท = (15รั เื่จาึค่าาทขทคำ จึไ่แะำให้ึหลัารเทีี้และไ่แะำให้จำ)
4 าท = 1ตำลึ = 50รั
20 ตำลึ = 1ชั่ = 1ิโลรั (ึหลัารเทีี้เป็หลัเส)
50 ชั่ = 1หา = 50 ิโลรั
จะเห็่าใารเทีัาตรสาล ีคาคลาเคลื่จำาโเฉพาะใหลั าท ลไป ผจึแะำ่าึเา 1ชั่ เท่าั 1ิโลรั เป็หลัจะเข้าใจไ้่าที่สุ และ2ตำลึ ็คื1ขีั่เ
าคาจสัส่า เ๊ะ! ทำไาตรั้ำหัถึเหืัค่าเิเล ั่็เพราะค่าเิเิขึ้จาาร้าิ้ำหัขตัลาใารแลเปลี่ ซึ่็คื เิ หรื ทคำ ั่เ และเพราะแั้ทำให้ใปัจจุัเราัพเห็ารใช้าตรั้ำหัแโราณี้ั โลหะเิและทคำ ู่
คไ่ีใครเิเข้าไปร้าทแล้ขซื้ทซั 15รัหรใช่ั้ครั เราเรีเป็าท เป็สลึัทั้ั้ 555
เร็เล็้ีซัิ สั่ประเทศไทใช้าริค่าขเิ ั เิ(โลหะเิจริๆ) า่ แล้จึเปลี่าใช้าริัค่าทคำตาัฤษใภาหลั จึไ่แปลที่เราจะเรีตัลาแลเปลี่่า “เิ” และใช้คำ่า “ค่าเิ” ใภาษาไท
ส่ล่าหลัจาี้จะเป็สาระคารู้ซึ่ีคาเี่ข้ัิา้ สาารถข้าไปเล็ครั เพราะเรื่ขู้ลที่ใช้ใิา่าเี ไ่่ให้เิคารู้ที่ใช้ใชิิตจริไ้ ่า เผ่าพัธ์ แผ่ิต่าๆ เื ุคคล สิ่ข หรืคาถา ผจะรทำเาไ้ีทึ หลัจาที่เื้เรื่ค่ข้าลตั เฉละไรๆ ไปไ้พสครแล้ครั
าตรชั่ต (ถั>ั้>เี)
1ถั = 20ลิตร
50ถั = 1 ั้ = 1,000ลิตร
2ั้ = 1เี = 2,000ลิตร (ห้าเาไปเที่ั้ำหัขข้าที่ชาาใช้ัใปัจจุั ไ่เี่ั)
าราหญิ 500เล่เี = าราหญิ 1,000,000 ลิตร
ใสั่ไ่ีารัปริารตเรื่ารชั่ตะไราัโเฉพาะัขเหล เพีแค่ีคำใช้ให้เห็ภาพเท่าั้ และที่สำคัญส่ใหญ่ใช้คำเหล่าี้ไปใทิศทาซึ่สื่ถืปริาณรรจุขสิ่ต่าๆา่า เช่าเต็คัเี เท่าัาประาณหึ่พัเล่ เป็ต้
ท่าแต่เิาตราตี้าจาปริาณขเ็ข้าซึ่ััละเีิเป็เ็ๆ เริ่จา 1ใจื = 150 เล็ข้า ไล่ขึ้ไปเรืๆจถึเี เพีแต่ปัจจุัารัข้าเปลี่เป็ารเที้ำหัแทไปแล้ แต่ัใช้คำ่าเีู่ จึาจทำให้หลาคสัสไ้
โผไ่ขลราละเีตรจุี้าัเพราะัไ่ค่เี่ัิา ิาผไ่ใช่ิาเษตรครั เพีแต่าจีารใช้คำ่าเี หรืั้ เพื่แสให้เห็ปริาณ จึลเาไ้พร้เสริคารู้เล็้
ต่าเรื่ขารััเลาซึ่ไ่่าจะีปัญหาใเรื่คาเข้าใจาั เพราะคาจริคำเรีเลาต่าๆ รทั้ช่ขเลาที่เราใช้ัู่ใปัจุัคืคำเีััที่คไทใีตใช้เืจะเป๊ะๆเล ใทาลัั าคำที่เราเห็ใิาที่คิ่า่าจะเป็คำโราณ แท้จริแล้คใสั่ัไ่ใช้หรืใช้ไ่แพร่หลาซะ่าั้ ้แีะครั 555
เราาเริ่ัจาิธีัเลาตาาฬิาั่เล คำที่เราใช้ัทุัี้คื โ ทุ่ ่า ตี ใช่ั้ครั รู้หืไร่่าั่คืคำที่คใสั่ใช้เช่ัเพีแต่าจแตต่าไปิห่
โเริ่ััให่ เลา 6โเช้าั่เ และจะหัใเลา 5โเ็ เข้าสู่ช่ลาคื ซึ่ัเป็คืตาคำเรี แตต่าจาหลัสาลที่ััให่ตั่แต่ 1าฬิา
โผจะเทีเป็ตาราเพื่ให้เข้าใจ่า่ หลัจาั้จะธิาที่หลั่าเหตุใจึเรีัแั้ ะครั
6am = ่ำรุ่
7am-11am = หึ่โเช้า-ห้าโเช้า
12am = เที่ั
1pm = ่าโ
2pm-5pm = ่าสโ - ่าห้าโ
6pm = ่ำค่ำ
7pm-11pm = หึ่ทุ่-ห้าทุ่
12pm = เที่คื,หทุ่หรื สา
1am-5am = ตี1-ตี5 (“ตี” เิหลัสุ ่ห้าไ่ีคำเรีช่เลาเหล่าี้ะครั แต่้า็ใช้คำ่า าสา = ตี1-ตีสา และ าสี่ = ตีสา-หโ)
จะเห็่าใปัจจุัเราัใช้ารัเลาแีู้่ เ้็แต่ารัเลาใช่เช้าถึเที่ ซึ่แตต่าไปเท่าั้ แต่สิ่ที่ล่าาข้าต้เป็เพีภาษาพูทั่ไปที่ใช้ัแพร่หลา ส่ภาษาราชารั้ัเป็าฬิาตาแปัจจุัเป๊ะๆ โผจะธิาส่ี้ใตท้า
โที่าขารัเลาเช่ี้ เื่จาใสั่าฬิาไ่ใช่ขที่คทั่ไปจะีไ้ ส่ใหญ่แล้ัจะู่ใัาาราหรืัเท่าั้ เพราะเหตุั้เ ทำให้ ั ซึ่เป็ศุ์ลาชุชต้เป็ฝ่าเลาให้ชา้ารู้ทั่ั
ัจะตี ฆ้ หรื ล ให้เิเสีเลา โจะเริ่ฆ้แรเลา 7โเช้า ซึ่เสีฆ้ั้จะััาลเป็เสี “โห่” ชา้าจึเรีช่เลาที่ฆ้ั่า หึ่โห่ ่จะลาเป็หึ่โเช้าั่เ และจะตีฆ้ี้ไปจถึช่เลา 11าฬิา หรื ็คืโห่ที่ห้า “ห้าโ” จึหุ และเริ่ฆ้ีทีใช่ 13าฬิา ถืเป็โห่แรหลัเที่ จึเรีั่า “่าโห่>่าโ” ไล่ไปจสิ้สุที่ ่าห้าโห่ หรื่าห้าโ
หลัจาั้เื่ถึเลาหโเ็ัเป็เลาทั่ไปที่ฟ้าจะเริ่ื ัจะเปลี่าเป็าร่ำล้ำๆเพื่เตืให้ชา้ารู้่าถึเลาค่ำแล้ ชา้าจึเรีช่เลาี้่า “่ำค่ำ” แต่ คำ่า “่ำรุ่” ั้จะไ่ีารตีลแต่่าใ เพีแค่ใช้คำเรีให้พ้ัช่เลา “่ำค่ำ” หรืหโเ็เท่าั้
หลัจาั่ใช่ 19าฬิา ัจะใช้าร่ำลแท โเสีลจะัเป็ “ตุ้” หึ่ตุ้ สตุ้ ไปเรื่ๆจถึ ตุ้ที่ห้า เป็ที่าข “ทุ่” ่าที่เราใช้ใปัจจุั ส่ช่เลาเที่คื จะเรีัเป็ส่ใหญ่่า “สา” หรื็คืช่เลาพลัเราช่ลาคืที่สขทหารั่เครั (ารัาขไทจะแตต่าจาจี ่าเาไปปัะครั ไทจะั สาชั่โ = หึ่ชั่า ฉะั้เที่คืจึเป็พลัาที่สพี)
และหลัจาห าส หรืเที่คืไปแล้จะไ่ีารตีลหรืฆ้เลไปจถึเลา 6าฬิา แต่จะใช้ารตีหรืเคาะแผ่โลหะแทเพื่ไ่ให้รชา้า จึเป็ที่าข ตีหึ่-ตีห้า
แล้ทีี้ภาษาราชารใช้ารั่าไร ัเป็ 1าฬิา ถึ 24าฬิา ตาหลัสาลั่เหละครั เพราะาฬิาแสาลเข้าาช้า่าเพื่เล แถ่ห้าั้เราใช้ิธีัเลา้ารเา ะลาะพร้าเจาะรูไปล้ำ จหึ่ครั้ัเป็หึ่าฬิาหรืเท่าั 10าท (1าท = 6าที) พีััหลัสาล (จริๆ็ไ่พีหรครั ะลาะพร้าัจะไปเที่ตรไ้ัไ 555) แต่ั่คืที่าขารััเลาใปัจจุัั่เ
ที่ี้าพูัเรื่ารัคาเลา้า เพราะัี้แ่่าเห็ไ้่ใิา โเฉพาะิาที่ีริทู่ใุคีต คำที่พเห็ไ้่ที่สุคื “ชั่า” โคำี้หาู่ใิาจี จะเท่าั 2ชั่โ แต่หาู่ใริทขไท จะเท่าั 3 ชั่โ ฉะั้ ทั้ั่า ัเขี ่าเข้าใจผิเาไปใช้ผิๆะครั
เพิ่เต็เร็เล็ๆ คำ่า “ชั่โ” ไ่ใช่คำให่แต่่าใ สาารถำไปใช้ใิาประัตศาสตร์ไ้ เพราะ ชั่โ าจาารัชั่เลาหึ่ที่ฆ้จะั ็คืหึ่ชั่โ คาจริคำี้ใีตชา้าใช้ัชิปา่า ชั่า้ซ้ำไป
และคำ่า “าที” ็ไ่ใช่คำให่ แต่าจา าฑี ใภาษาสรรสฤษ ีคาหาถึช่เลาสั้ๆ หึ่ชีพจร
ความคิดเห็นทั้งหมด ()
กรุณาเข้าสู่ระบบเพื่อแสดงความคิดเห็น